RADYASYON ONKOLOJİSİ
Radyasyon Onkolojisi polikliniği hastanemizde 2010 yılında faaliyete geçmiştir.
Onkoloji binamız ve cihazlarımızın hizmete girmesi ile Ekim 2016'tarihinden itibaren hasta tedavisine başlanmıştır.
Kliniğimiz doktorlarına aynı gün veya aynı hafta rahatlıkla randevu (MHRS veya sekreterlerimize direkt başvuru ile) bulunabilmektedir. Başvuru esnasında ilgili hastalığınız ile ilgili tüm evrakların (Patoloji raporu, USG/ BT /MR/ PET-BT gibi radyolojik görüntülemelerin raporları, ameliyat epikrizi, gönderen hekimin yazısı gibi) mümkünse fotokopileri ve varsa çekilen filmlerin CD’ leri yanınızda olmalıdır. Başta tıbbi sekreterlerimiz olmak üzere personelimiz güleryüzlü ve yardımseverdir. Ayrıca Brakiterapi/ Beslenme Hemşiremiz ile hasta takip ve tedavileri eksiksiz yapılmaktadır. Aynı katta bulunan kan alma odamızda hastalarımız hastane içinde dolaşmadan tahlillerini verebilmektedir. Aynı binada Tıbbi Onkoloji, Hematoloji, Cerrahi Onkoloji, Algoloji (Ağrı Polikliniği) gibi sıklıkla birlikte çalıştığımız branşlar da hizmet vermektedir.
Onkoloji Binamızda 0. Katta (en alt kat) Radyoterapi (Şua tedavisi) için ;
2 adet yüksek enerjili lineer akseralatör cihazı: Elekta Synergy® ve Elekta Synergy Platform®
1 adet 4 Boyutlu Bilgisayarlı Tomografi simülatör cihazı (Toshiba marka) bulunmaktadır.
1 adet HDR Brakiterapi cihazı : Varian Gammamed Plus IX
Lineer hızlandırıcılarımız (Radyoterapi cihazı) her türlü radyoterapi teknolojisini- 3 Boyutlu Konformal Radyoterapi (3B-KRT), Yoğunluk Ayarlı Radyoterapi (YART/IMRT), Görüntü Kılavuzluğunda Radyoterapi (GKRT/IGRT)- yapabilecek üst düzey donanımdadır. Hastalarımızın hemen hepsi IMRT/IGRT yöntemleri kullanılarak üstün teknolojinin bizlere sağladığı imkanlarla tedavi edilmektedir. Onkoloji birimimizde Medikal (Tıbbi) Onkoloji Uzman doktorları ve ayaktan kemoterapi servisimiz de mevcuttur, böylece eşzamanlı kemoradyoterapi tedavileri uygulanabilmektedir.
RADYOTERAPİ NEDİR?
Radyoterapi (Şua /Işın /Radyasyon Tedavisi) radyoaktif ışınlarla tedavi demektir. Radyasyon kullanılarak kanserli hücrelerin büyümesi, üremesi ve normal dokulara yayılması önlenir. Tedavi alanı içindeki normal hücreler de bu ışınlardan kötü etkilenebilir ancak kendilerini onarabilirler. Bu nedenle radyasyona bağlı normal doku hasarı çoğu kez geçicidir. Muhtemel yan etkilerden kaçınmak amacıyla toplam doz genellikle haftanın beş günü, günde bir seans olacak şekilde bölünerek uygulanır.
Radyoterapi tedavi süresi ve kaç gün olacağı hastadan hastaya değişebilmekle birlikte radyoterapi tedavisine genellikle 4-6 hafta boyunca haftaiçi her gün (Pazartesiden Cumaya) gelinir. Her seans (fraksiyon) ise genellikle 10-15 dakika sürmektedir.
Radyoterapi sizi radyoaktif yapmaz. Tedaviniz süresince ve sonrasında çevrenizdekilere hamilelere ve çocuklara yaklaşmak dokunmak açısından hiçbir sakınca yoktur.
Tedavi kararı ve şekli hastanın yaşı, genel sağlık durumu, kanserin türü, evresi, yerleşim yeri gibi birçok faktör incelenerek ve farklı branşlardan uzman hekimlerin hastayı birlikte görüp değerlendirmeleri sonucu belirlenir.
BRAKİTERAPİ NEDİR?
Brakiterapi kanser tedavisinde kullanılan radyoterapi yani ışın tedavisi yöntemlerinden bir tanesidir. Burada dokulara yada boşluklarına, tümör yataklarına radyoaktif kaynak kullanılarak yakından radyoterapi yapılması esasına dayanmaktadır.
Brakiterapi sırasında radyoaktif kaynaklar geçici ya da kalıcı olarak uygulanabilir. Geçici uygulanması durumunda uygulama sonrasında radyoaktif kaynak hastadan uzaklaştırılacağı için herhangi bir radyasyon saçılması söz konusu değildir ve hasta hayatına kaldığı yerden devam edebilir. Brakiterapi uygulaması sırasında uygulama şekline bağlı olmakla birlikte genellikle herhangi bir ağrı hissedilmez ama gerek duyulduğu durumda hekim hastaya sakinleştirici ya da ağrı kesici ilaçlar önerebilir.
Brakiterapi kanser tedavisinde kullanılan radyoterapi tekniklerinden biri olup radyoaktif kaynaklar tümörün içine veya hemen yakınındaki boşluklara yerleştirilerek uygulanır. Kanserin yerleşim yerine ve özelliklerine göre, radyoaktif kaynaklar kalıcı veya geçici olarak yerleştirilebilir. Boşluklara uygulanan (İntrakaviter) Brakiterapi: Kanser tedavisi için kullanılan radyoaktif kaynak, tümörün komşuluğundaki anatomik boşluklara yerleştirilir. En sık kadın kanserleri (rahim, rahim ağzı, vajen) kullanılır.
Brakiterapi uygulanırken radyasyon onkolojisi uzmanı, tıbbi fizik uzmanı, radyoterapi hemşiresi ve bazı durumlarda cerrah da dahil olmak üzere bu konuda deneyimli bir tedavi ekibi gerekir. Radyasyon onkolojisi uzmanı olan doktorunuz hastayı değerlendiren ve uygun tedaviyi belirleyen hekimdir. Tıbbi fizik uzmanı daha sonra detaylı tedavi hesaplamaları yapar. Radyoterapi hemşiresi, hastaya, tedavi ve olası yan etkiler konusunda bilgi verir ve uygulamaya yardımcı olur.
Brakiterapi, uygulama şekline göre değişmekle birlikte, genellikle ağrısız bir işlemdir. Jinekolojik uygulamalarda vajen (hazne) boşluğuna yerleştirilen ekipman nedeniyle kasıklarda geçici bir baskı hissi oluşabilir. Doktorunuz gerek görürse uygulamada ağrı hissetmemeniz için, işleme başlamadan önce, sakinleştirici veya ağrı kesici ilaçlar önerebilir, bu nedenle kolunuza veya elinize bir intravenöz damar yolu yerleştirilebilir. İşlem sırasında uygulama odasında yalnız kalmanız gerekecektir, ancak odayı gören kamera sistemi ve mikrofon aracılığıyla tedavi ekibinizle konuşabilirsiniz. Brakiterapi uygulama sonrası aynı gün eve dönebilirsiniz, vücudunuzda herhangi bir radyasyon kalmaz, bu yüzden çevreniz için herhangi bir risk yoktur.
KLİNİĞİMİZDE MEVCUT RADYOTERAPİ TEKNOLOJİLERİ:
3 Boyutlu Konformal Radyoterapi: Üç boyutlu olarak ışınlanan tümör ve çevredeki normal dokular belirlendiği için hem tümörün iyi bir şekilde ışınlanması sağlanır hem de çevre sağlıklı dokular korunabilir. Tümörlü hedefi hassas olarak belirlemek ve tedaviyi planlamak için bilgisayarlı tomografi (BT) ile elde edilen görüntüler üzerinde hedef hacim ve çevresinde yer alan normal yapılar çizilir. Daha sonra ışın demetlerinin yoğunlukları ve pozisyonları bilgisayarlı planlama sisteminde ayarlanarak fizik mühendisi ile birlikte kişiye özel tedavi planlaması yapılır.
Yoğunluk Ayarlı Radyoterapi (IMRT): Konformal radyoterapide olduğu gibi özellikli bilgisayar programlarında planlama yapılır. Farklı olarak ışınlanan bölge yoğunluk açısından farklı ışınlandığı için istenilen doz dağılım daha üstün olur. Normal doku ve organların daha iyi korunmasında yararlıdır. Konformal tedaviye göre doz artırma olanağı daha yüksektir. Tedavi hazırlığı ve süresi konformal tedaviye göre daha uzun olabilir.
Görüntü Kılavuzluğunda Radyoterapi (IGRT): Tedaviye hazırlanan hasta büyük bir odada tedavi pozisyonunda hazırlanır. Teknisyen ve doktorlar oda dışına çıkıp tedavi edilen bölgeyi tam olarak görmeden bölgeyi ışınlarlar. IGRT de tedavi bölgesi port filmler, anında görüntü alan port filmler veya çok düşük dozda radyasyon yayan makine üstünde olan özel cihazlarla belirlenir. Tedavi etmeden önce tedavi edilen bölge görülür ve sonra tedavi edilir. Bu daha emin bir şekilde ışınlanma yapılmasını sağlar.
Stereotaktik Beden Radyoterapisi (SBRT): Çok yüksek dozlardaki radyasyonun çeşitli yoğunluklarda birçok ışın demetleri kullanılarak ve farklı açılardan milimetrik hassasiyetle vücuttaki hedefe yönlendirildiği bir tedavi biçimidir. Farklı açılardan gönderilen ışın demetleri hedefte birleşerek burada en yüksek dozu oluştururken çevrede yer alan normal dokuların aldığı dozun en az olması sağlanır. Böylece radyoterapiye bağlı istenmeyen yan etkileri görme riski düşer. SBRT tümörün tipine ve yerleşimine bağlı olarak değişmekle birlikte genellikle 1-5 seferde, günde 1 kez uygulanır. Bu yöntem için en uygun adaylar genellikle cerrahiye uygun olmayan küçük ve iyi sınırlı tümörü olan olgulardır. Bazı kanser türlerinde SBRT ilk tedavi seçeneği olarak da uygulanabilmektedir. Kanser tipine ve tümörün yerine göre tedavi 30 dakika- 1 saat sürebilir. SBRT’ nin kullanıldığı alanlar: Akciğer kanseri, karaciğere metastaz yapmış tümörler, Spinal kord yerleşimli tümörler/ metastazlar, Pankreas tümörleri, Prostat kanseri, Kemik metastazları, Beyin metastazları, Yineleyen hastalıklar, bazı iyi huylu tümörler
Yüksek doz hızlı (HDR) cihaz ile intrakaviter brakiterapi: HDR cihaz ileuygulanacak doz daha hızlı ve kısa sürede verilebilir. Tedavi edici radyasyon tümöre veya ameliyat sonrası uygulanacaksa tümör yataklarına bir tür kateter vasıtasıyla verilir. Genelde haftada bir veya iki kez uygulanır. Yüksek doz hızlı (HDR) brakiterapide kateterler önce tümöre konur, sonra afterloader denen sisteme bağlanır. Radyoaktif iridyum kaynağını içeren bu aygıt bilgisayar kontrollü olup kateterlerin her birine sırayla kaynağı yollar. Tedavi sonrası kateterler çıkarılır ve vücut içinde radyoaktif kaynak kalmaz
TEDAVİ EKİBİMİZ:
Radyasyon Onkolojisi Uzman Hekimleri, Medikal Fizik Uzmanları, Radyoterapi Teknikerleri, Kan alma Hemşiresi, Brakiterapi ve Beslenme Hemşiresi Hemşiresi ve Tıbbi Sekreterlerden oluşmaktadır.
-Radyasyon Onkolojisi Uzmanı; vücudunuzun hangi bölgesine ne kadar tedavi uygulanacağına karar verir, tedavide karşılaştığınız yan etkileri ve bunlara bağlı şikâyetlerinizi değerlendirip gerekli tedavileri yapar. Gereğinde hastalığınızdaki gelişmelere bağlı olarak tedavinizde değişiklik yapar.
-Medikal Fizik Uzmanı (Radyasyon Fizikçisi) ; Radyoterapi planlamasında ve uygulamasında doktorunuzla birlikte çalışarak uygun tedavi planını hazırlar, tedavi cihazlarının doğru ve verimli çalışmaları için gerekli düzenli kalite kontrolleri yapar.
-Radyoterapi teknikerleri; tedavi pozisyonunuzu ayarlar, cihazı çalıştırır ve tedavi odasında olduğunuz sürede hastaları gözler. Tedavi sırasında odada hasta ile birlikte bulunmazlar, ancak kumanda odasında bulunan ekran aracılığıyla; hasta ile kesintisiz iletişim halindedirler. Hastanın doğru pozisyonunun sağlanması, cihazın çalıştırılması ve tedavi esnasında değerlendirme filmlerinin çekilmesinden sorumludurlar.
-Brakiterapi ve Beslenme Hemşiresi: Hastanın tedavisi ve takibi süresince radyasyon onkoloğu ile birlikte radyoterapinin yan etkileri, hastanın yapması ve yapmaması gerekenler gibi konularda hastalara yardımcı olur. Tedavi süresince hemşirelik hizmetleri verir, hasta için oluşabilecek yan etkileri en aza indirmeye ve tedavi sırasında beslenme desteğine yardımcı olur.
Doktorlarımız:
Radyasyon Onkolojisi İdari Sorumlusu
- Prof Dr. Eda YİRMİBEŞOĞLU ERKAL
Uzman Doktorlarımız:
-Uzm. Dr. Bengül SERARSLAN YAĞCIOĞLU
-Uzm. Dr. Canan AKBAŞ
-Uzm. Dr. Pelin ALTINOK
-Uzm. Dr. Şükran ÖZTÜRK